Kara film dendiğinde aklımıza gelen şeyler bellidir; paltolu dedektifler, siyah-beyaz görüntü, gizemli cinayetler ve her ne olursa olsun şık giyinen güzel kadınlar, peki ama bütün bunlar gerçekten “kara filmleri özetlemeye yeter mi? Nedir o bütün yönetmenlerin hayranlıkla dillerinden düşürmediği kara filmler?
Film Noir Nedir?
Karakterlerin, karamsar, itici ve iğrenç bir Dünya’da yaşanan bir takım gizemli olaylar içerisinde
olduğu Hollywood suç filmlerine Fransız eleştirmenler tarafından verilen isimdir. İsmini her ne kadar 1950’lere doğru almış olsa da bu filmler aslında 1920’lere kadar uzanıyor. Büyük Buhran dönemi Amerika’sında ortaya çıkan bu suç filmleri ilhamını , Alman Dışavurumculuğunu yansıtan Dr. Caligari’nin Muayenehanesi, Nosferatu ve Metropolis gibi filmlerden alır.
Kara Filmlerin Ortak Özellikleri;
- Anti kahraman
- Chiaroscuro ışıklandırma
- Savaş sonrası bunalım
Kara Film Örnekleri
1- Malta Şahini
Malta Şahini, sıradan bir dedektiflik bürosu çalışanlarının içine düştüğü belalı durumu konu alır. Basit ve sıradan kayıp ya da takip işleriyle günlerini geçiren Sam ve ortağı Miles, bürolarına gelen sıradan bir kayıp vakasının izini sürmeyi kabul ederler. Sevgilisinin, kardeşiyle kaçtığını söyleyen ve ikilinin bulunmasını isteyen bu yeni müşteri ilk bakışta güven vaat eder. Ancak dedektif Sam davanın içine girdikçe inanılması güç bir komployla karşı karşıya kaldığını fark edecek, kendini kurtarmak için canla başla mücadele edecektir.
2- Çifte Tazminat
Çifte Tazminat, zeka dolu senaryosu ve başarılı kurgusuyla dikkat çeken bir Billy Wilder yapımı. İnsanoğlunun para hırsınının boyutlarını çizen film, sigortacı Neff’in rutin bir araba sigortalama ziyareti esnasında tehlikeli bir kadın olan Phyllis’le tanışmasından sonra içine düştüğü zorlu durumu ele alıyor. Kocasını öldürme planları yapan Phyliss, sigortadan alacağı parayı bölüşme teklifiyle Neff’i de planına dahil etmeye çalışır. Başta kabul etmese de sonradan kadının çekiciliğine ve paranın cazibesine kapılan sigortacı, planı kabul eder; ancak her plan, hesapta olmayan aksaklıklara maruz kalmaya mahkumdur.
3-Sunset Bulvarı
Sunset Bulvarı, genç bir senaristin başına gelenleri konu ediyor. Joe Gillis genç bir senaristtir. Film, Gills’in bir havuzda kanlar içinde yatarken görüntüsü ile başlar ve daha sonra altı ay öncesine gideriz. Senaryolarını satamayan ve parasız kalan Joe’nun başı eski borçlarıyla derttedir. Alacaklılardan kaçar ve Sunset Bulvarı’ndaki bir eve sığınarak saklanır.
Buradaki ev sahibi ise, sessiz filmler döneminde ün yapmış aktrislerden Norma Desmond’dır. Eski ününü hemen geri kazanabileceğini düşünen Norma, kendi yazdığı bir senaryoyla sinema dünyasına dönmeyi amaçlamaktadır. Joe kendisine senaryo yazımı konusunda yardım edebileceğini söyler ve böylelikle Norma onun bu evde yaşamasına izin verir.
4- Üçüncü Adam
“Üçüncü Adam, İngiltere’ye ait en önemli filmlerden birisi olarak kabul edilegelmektedir. Amerikalı ucuz roman yazarı Holly Martins’in, eski arkadaşı Harry Lime’in çağrısı üzerine savaş sonrası Viyana’sına gelmesi ve gelir gelmez de arkadaşının bir trafik kazasında öldüğünü öğrenmesiyle gelişen olaylar aktarılmaktadır. Bir kayboluş öyküsünün ana tema olduğu filmde, Graham Greene’in kısa öyküsü etkileyici ve unutulmaz bir şekilde beyazperde’ye yansıtılmıştır. Tüm oyuncu performanslarının birbirinden etkileyici olduğu filmde, özellikle Orson Welles’in oyunu sinema tarihindeki yerini almıştır. Filmin başarılı noir atmosferi “kara film” türünün en etkileyici örneklerinden birisi olarak Üçüncü Adam’ın sinema tarihine geçmesine yol açmıştır.”
1-YURTTAŞ KANE
Yurttaş Kane, ölen bir iş adamının ölmeden önce söylediği bir sözün sırrını açığa çıkarmaya çalışan bir muhabirin hikayesini konu ediyor. Tanınmış iş adamı Charles Foster Kane gösterişli bir hayatın barındırdığı her şeye sahiptir; bolca para, şöhret, prestij ve kadınlar… Fakat ani ölümünün ardından, ölmeden önce söylediği son söz olan “Rosebud” bir giz perdesini doğurur. Yakın çevresindeki kimsenin anlamanı bilmediği bu sözcük Kane’in ölümüne ve yaşamına dair bazı sırların varlığını işaret eder. Bu kelimenin anlamını açığa çıkarmaya çalışan gazeteci Jerry Thompson Foster’ın arkadaşları, ailesi ve iş arkadaşlarıyla röportajlar yapmaya başlar. Bu kişiler Kane hakkında hikayeler anlattıkça gazeteci puzzle’ın parçalarını birleştirmeye başlar. Usta yönetmen Orson Welles’in başyapıtı Yurttaş Kane, sinema tarihinin en önemli kilometre taşlarından biridir.
